Sıddık Hasan Han Tefsiri - Fethul Beyan fi Makasidil Kuran - 1. Cilt

Hasan Hân 19 yüzyılda yaşamış Hindistan'ın önde gelen âlimlerinden biridir. Hint alt kıtasındakurumsal yapıya kavuşmuş bir fikir hareketi olarak ortaya çıkan Ehl-i Hadîs ekolününkurucularındandır. Bu ekolün en önemli özelliği, hadisler çerçevesinde Kur'ân'ı tefsir etmek, Allah'ınsıfatlarını barındıran âyetleri te'vil etmekten uzak durmak, Kur'ân'ın zâhirinden uzaklaşmamak vetaklit ve re'ye başvurmamaktır. Eserlerinde yazdıklarının kaynağını Kur'ân, sünnet, ardından da bu ikikaynağı rehber edinen selef âlimlerinde aramıştır. Hasan Hân, Fethu'l-Beyân'da her sûre girişinde osûreyle ilgili genel bilgilere yer vermiş, özellikle âyetlerin inişi esnasında meydana gelen olaylara,sûrenin barındırdığı âyet sayısıyla alakalı bilgilere temas etmiştir. Kur'ân-ı Kerîm'deki bazı kelimelerinlügat ve sarf ilmi açısından kök ve veznine, nahiv ilmi açısından cümle içindeki konum ve işlevinedeğinmiş, âyetlerde bulunan bazı harf, edat ve bağlaçların da cümleye nasıl bir anlam kattığına işaretetmiştir. Belâğat ilmi çerçevesinde ise âyetlerdeki mecâz, teşbîh, istiâre, müşâkele ve mukâbele gibiedebî sanatlara değinmiştir.Fethu'l-Beyân'ın en önemli özelliği Hz. Peygamber, sahâbe ve tâbiînden gelen rivayetler ile bunlardansonra gelen selef âlimlerinden nakillerle telif edilmiş olmasıdır. Hasan Hân bu tefsirinde sebeb-i nüzûl,mekkî-medenî, kırâat vecihleri gibi hususları göz önünde bulundurarak âyetleri tefsir etmiş; nesh,muhkem-müteşâbih, hurûf-u mukataa, Kur'ân'daki tekrarlar vb. konuları kendi bakış açısıylaaçıklamaya çalışmıştır. Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl, İbn Kesîr'in Tefsîrü'l-Kur'âni'l-Azîm veŞevkânî'nin Fethu'l-Kadîr adlı tefsirlerinden alıntılar yapılan ve rivayetlerle desteklenen eserdeİsrailiyat'a yer verilmemiştir.